Thuật ngữ “chế bản” thường được sử dụng trong lĩnh vực in ấn. Nhưng không phải ai cũng hiểu rõ chế bản là gì nếu không phải là người làm việc trong ngành. Trong bài viết này, Duy An sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm chế bản là gì và những kỹ thuật liên quan đến quá trình này trong in ấn.
Chế bản là gì? Chế bản in là gì?
Chế bản hay còn gọi là chế bản in, là thuật ngữ phổ biến trong lĩnh vực in ấn. Chế bản đại khái có thể hiểu là bước công việc đầu tiên và quan trọng trong quá trình in ấn. Trước khi bạn có thể sản xuất bất kỳ tài liệu in ấn nào, cho dù đó là in lụa hay in offset, bạn đều phải thực hiện bước chế bản, tức là chuẩn bị trước mẫu in.
Trong quá khứ, với các công nghệ in thủ công như CTP và CTF, chế bản là một công việc phức tạp. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ, ngày nay, việc chế bản trở nên dễ dàng hơn nhờ sự hỗ trợ của máy móc hiện đại trong ngành in ấn.
Hiểu một cách đơn giản, chế bản là quá trình tạo ra các bản phim hoặc mẫu để in. Hoặc tạo ra bản mẫu để sao chép (theo định nghĩa tại khoản 1 của Nghị định 60/2014/NĐ –CP).
Dụng cụ chế bản là gì?
Hiện nay, việc tạo chế bản in đã trở nên đơn giản và dễ dàng hơn rất nhiều so với trước đây. Bởi không cần phải sử dụng các thiết bị và máy móc phức tạp. Nhờ sự phát triển của các phần mềm thiết kế chuyên nghiệp như Ai, Corel,… Bất kỳ người thiết kế nào đã nắm vững kiến thức cơ bản về kỹ thuật in ấn cũng có thể tạo ra các thiết kế và mẫu trang ấn tượng.
Tuy nhiên, để tạo ra bản in đẹp, không chỉ cần thành thạo việc sử dụng phần mềm thiết kế mà còn cần phải chú ý đến nhiều yếu tố khác. Nếu bạn chưa rõ về các bước cơ bản trong quá trình chế bản in, bạn có thể tham khảo các hướng dẫn dưới đây.
Quy trình tạo chế bản trong in ấn
Để tạo ra một chế bản chất lượng, quá trình này phụ thuộc vào yêu cầu cụ thể của khách hàng. Trong quá trình thiết kế, sự kết hợp của nhiều yếu tố là quyết định quan trọng. Yếu tố này đảm bảo sản phẩm in ấn cuối cùng đạt được hiệu suất tốt nhất.
Quy trình làm chế bản bao gồm các bước sau:
Nghiên cứu mẫu in
Bước đầu tiên của quy trình chế bản là nghiên cứu mẫu thiết kế gốc. Người chế bản phải xác định bố cục, kích thước, màu sắc, họa tiết, cách dàn trang. Cũng như cấu trúc của trang, nội dung cần thể hiện và các yêu cầu khác từ khách hàng. Điều này đảm bảo thông điệp và yêu cầu của khách hàng được thể hiện chính xác trong sản phẩm in cuối cùng.
Dàn trang
Quá trình dàn trang liên quan đến việc sử dụng các phần mềm thiết kế. Chẳng hạn như QuarkXPress, CorelDRAW, Illustrator, InDesign, Pagemaker và nhiều công cụ khác. Ở bước này, người thiết kế sẽ đưa toàn bộ nội dung và thông tin lên bản in. Việc này phải đảm bảo tuân theo yêu cầu cụ thể. Cũng như đảm bảo phong cách thiết kế mà khách hàng mong muốn.
Kiểm tra bản gốc trước khi in trên giấy/phim
Trước khi chuyển sang bước in ra can hoặc phim, người chế bản có trách nhiệm kiểm tra toàn bộ thông tin trong bản thiết kế. Điều này đòi hỏi sự chấp nhận từ phía khách hàng. Kết hợp với việc chỉnh sửa theo yêu cầu của họ. Bước này có thể coi là quan trọng nhất trong quy trình. Vì nó đảm bảo rằng sản phẩm in sẽ đạt chất lượng cao và làm hài lòng khách hàng.
Theo dõi quá trình in ấn
Khi khách hàng đã xác nhận bản in can/phim, quá trình in ấn chính thức bắt đầu. Ở bước này, người thiết kế phải cẩn thận theo dõi và đánh giá chất lượng của can/phim. Để đảm bảo chế bản đạt chất lượng tốt nhất. Đây là một phần quan trọng của quy trình và không được phép bỏ sót.
Kiểm tra lại toàn bộ quá trình in
Bước này đòi hỏi sự cơ đồ và theo dõi chặt chẽ từng giai đoạn trong quá trình in. Tất cả các thành viên tham gia vào quá trình chế bản phải làm việc cùng nhau và giám sát toàn bộ quá trình. Điều này đảm bảo rằng không có lỗi nào xảy ra và sản phẩm in đạt được chất lượng tốt nhất trước khi giao cho khách hàng.
Các công nghệ chế bản phổ biến hiện nay
Sau khi đã hiểu chế bản là gì, cũng như nắm được quy trình in chế bản. Tiếp dưới đây là những công nghệ chế bản phổ biến hiện nay mà bạn có thể tham khảo:
Công nghệ CTF trong in ấn
CTF là viết tắt của “Computer-to-Film,” là một công nghệ chế bản số. Trong quá trình này, dữ liệu số từ máy tính được chuyển đổi thành dữ liệu tương tự trên thiết bị film, thông qua việc sử dụng máy ghi film. Sau đó, bản film này được bình phơi để tạo ra hình ảnh in. Dưới đây là mô tả chi tiết về quy trình của công nghệ in này:
- Nhập dữ liệu vào máy tính.
- Thực hiện xử lý dữ liệu và dàn trang trên máy tính.
- Xuất bản thiết kế ra bản film hoặc giấy scan.
Ở Việt Nam, công nghệ CTF hiện có ba mức độ chính. Mỗi mức có những ưu điểm và hạn chế riêng. Các mức độ này bao gồm: CTF sử dụng giấy scan, CTF xuất film từng trang, và CTF xuất film với khổ bản in.
Computer to Plate (CTP)
Công nghệ này loại bỏ một bước trong quy trình chế bản truyền thống. Nghĩa là dữ liệu từ máy tính có thể trực tiếp ghi lên bản in mà không cần sử dụng bản film làm trung gian. Điều này là ưu điểm quan trọng nhất của công nghệ này.
Quá trình này đòi hỏi bạn cần lắp bản in theo cách thông thường để tiến hành in ấn. Công nghệ CTP phổ biến rộng rãi trên toàn thế giới. Nó được nhiều người lựa chọn vì những ưu điểm nổi bật mà nó mang lại.
Hệ thống CTP đầy đủ bao gồm máy tính, bản in và hệ thống ghi hình. Quy trình này giúp đơn giản hóa quy trình so với công nghệ CTF. Do đó việc kiểm soát chất lượng bản in cũng trở nên dễ dàng hơn.
Một điểm đặc biệt của công nghệ này là giúp giảm chi phí sản xuất. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng công nghệ CTP hiện chỉ phổ biến ở các nước phát triển. Ở Việt Nam, hiện tại có ít doanh nghiệp thực hiện được công nghệ này. Do yêu cầu về tay nghề của kỹ thuật viên, quy trình, máy móc và thiết bị đồng bộ phức tạp, đòi hỏi đầu tư lớn.
Computer to Press (CTP)
Công nghệ CTP này thực hiện việc ghi hình trực tiếp lên ống bản của máy in thông qua điều khiển từ máy tính. Sau khi dữ liệu được nhập và xử lý, bộ phận ghi hình sử dụng tia laser để thực hiện quá trình ghi hình một cách nhanh chóng, tuân theo thiết kế trước đó. Quá trình hoạt động của công nghệ này bao gồm:
- Nhập dữ liệu vào máy tính.
- Xử lý dữ liệu đã nhập.
- Thực hiện quá trình ghi hình lên bản in trên máy in.
Computer to Print (CTP)
Được coi là công nghệ in ấn hiện đại nhất, Computer to Print sử dụng dữ liệu từ máy tính để trực tiếp tạo ra hình ảnh trên tờ in. Nguyên tắc hoạt động của nó dựa trên chụp ảnh tĩnh điện. Đồng thời sử dụng chất mực đặc biệt giúp in nhiều hình ảnh khác nhau trong một lần in.
Kết luận
Bài viết trên Duy An vừa giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm chế bản là gì. Cũng như quy trình thực hiện chế bản trong in ấn một cách chính xác nhất. Quá trình này đòi hỏi sự sáng tạo, tinh tế và cẩn trọng từ phía người thiết kế. Chất lượng cuối cùng của sản phẩm in ấn phụ thuộc vào mức độ hiểu biết. Cũng như khả năng sáng tạo của những người thợ làm nghề.